mieć władzę
-
nazwy męskie o referencji żeńskiej i na odwrót21.11.201221.11.2012Rzeczowniki męskie, kiedy opisują kobiety, zachowują się jak żeńskie, np. „Jedna profesor wstała”. Gdzie leży granica takiego użeńszczenia? „Młoda przewodnik wskazała” – jeszcze może być? Bo zdolna uczeń to już chyba nie.
Czy to samo można stosować – a jeśli tak, to w jakich wypadkach – w drugą stronę, np. „Ten świnia powiedział” albo „Ten prostytutka wyszedł”? -
nowomowa21.02.200521.02.2005Jakie zagrożenie dla języka stanowi nowomowa i czym jest to wywołane? Jak można to zagrożenie zneutralizować?
-
nowy język publiczny5.09.20065.09.2006Pewnemu politykowi zdarzyło się orzec, że dziennikarz „łgał jak bura suka”. Inni zaś stwierdzili istnienie lumpenliberałów (?) oraz łże-elit. Czy mogliby Państwo rozjaśnić nieco funkcję burej suki w języku polskim (o ile takowa w frazeologii w ogóle istnieje), pomóc zrozumieć liberalno-elitarne pojęcia i zalecić ich stosowną pisownię? Tylko ostrożnie, temat może się okazać dosyć drażliwy.
-
o apostrofie I
12.04.201012.04.2010Proszę o obronę apostrofu (cz. 1). Czasem uzasadnia się go niewymawianiem ostatnich liter. Ale:
— Avery’ego vs. Walerego, Goscinnego,
— Murphy’ego vs. Adyego.
Skoro brak różnic w wymowie, skoro można by pisać per analogiam Murphyego, Averego, to po co apostrof? Gdyby to był argument, pisalibyśmy Ściegienny’ego i w Jeziorany’ach. Albo Montesquieugo – pomijamy u, więc powinien być apostrof, a nie ma.
-
organizer30.12.201230.12.2012Drodzy Państwo!
Zakupiłam podręcznik powtórkowy dla uczniów przygotowujących się do testów na koniec nauki w gimnazjum. Bardzo dobry skądinąd skrypt z języka polskiego, firmowany przez Wyd. Szkolne PWN, opatrzono tytułem Organizer gimnazjalny. Organizer wydaje mi się szczególnie rażący w kontekście podręcznika języka ojczystego. Co Państwo o tym sądzą? Proszę też o podpowiedź, jak „toto” wymawiać… Z angielska?! Fonetycznie?!
Teresa Węgrzyn -
O transkrypcji ukraińskich nazw osobowych raz jeszcze
17.04.202117.04.2021Mam pytanie dotyczące stosowania nazwisk ukraińskich w polskich artykułach. Coraz częściej widzę, że stosowane są nazwiska w transliteracji na alfabet łaciński, czasem wg zasad ukraińskich, czasem innych. Np. ‘Sergei Loznitsa’ zamiast ‘Siergiej Łoznica’. Co z zasadami transkrypcji w języku polskim? Czy odchodzą do lamusa? Wiem, że dochodzi tu jeszcze kwestia emocjonalna, tożsamościowa. Obawiam się, że zaczyna być stosowana tu zasada „napiszmy tak, jak właściciel nazwiska sobie życzy".
-
pleonazmy?23.12.200223.12.2002Czy określenie lub nazwa:
- starostwo powiatowe
- żandarmeria wojskowa
są typu „masło maślane”?
Z poważaniem
Sławomir Jakubowski -
poczet chorągwiany
1.06.20211.06.2021Dzień dobry,
w Wojsku Polskim wprowadzono niedawno Chorągiew Wojska Polskiego. Jak należy prawidłowo określać poczet z chorągwią? (analogia do sztandaru wojskowego i nazwy poczet sztandarowy):
1. Poczet Chorągwi Wojska Polskiego
2. Poczet chorągwiowy
3. Poczet chorągwiany czy może jeszcze inna formuła jest poprawna?
Jak analogicznie należy poprawnie nazywać osobę trzymającą Chorągiew Wojska Polskiego? (w przypadku pocztu sztandarowego taką osobę nazywamy "sztandarowym")
-
Prezes czy prezydent?
27.05.202127.05.2021Dzień dobry,
uprzejmie proszę o poradę jakie tłumaczenie stosować dla nazywania osób u władzy podmiotów międzynarodowych jak np. FIFA President.
Polskiego prezesa tłumaczymy na ang. president, jednak często zdarza się, że ów president jest u nas określany prezydentem. Czy nie przesadnie?
Z góry dziękuję i pozdrawiam!
-
Przymiotnik od rzeczownika rada
9.03.20249.03.2024Szanowni Państwo
Chciałem jeszcze dopytać w sprawie przymiotnika „radziecki”. W udzielonej, wartościowej odpowiedzi przez eksperta Adama Wolańskiego, zabrakło mi zakończenia tematu. Mianowicie: jak dzisiaj, w XXI wieku, brzmi przymiotnik od rzeczownika „rada", który nie będzie historyzmem?
Uprzejmie dziękuję ekspertom Poradni Językowej PWN za użyteczne podpowiedzi i wyjaśnienia.
Grzegorz Olszewski
